Vào những năm đầu thế kỷ 20, ở Việt Nam một loạt các trường mang hình dáng mỹ thuật ra đời. Tuy nhiên, trong thời gian này đất nước đang nằm trong ách thống trị của thực dân Pháp. Vì thế mà ngay cả con người, vận mệnh của đất nước còn chìm nổi và bấp bênh thì nghệ thuật cũng khó định hình để phát triển. Ở thời kỳ này, các trường Mỹ thuật được thực dân Pháp thành lập với ý đồ thống trị lâu dài của chúng, vì thế mà các trường được lần lượt ra đời trong một khoảng thời gian rất ngắn: Năm 1901, trường Mỹ thuật đồ mộc Thủ Dầu Một được thành lập. Tiếp theo là trường Nghệ thuật và Kỹ nghệ Biên Hoà, được thành lập năm 1903 (thường gọi là trường Mỹ nghệ Biên Hòa). Và đến năm 1913 thì “trường dạy vẽ” (Ecole de Dessin), thường gọi là “trường vẽ Gia Định”, là tiền thân của trường Đại học Mỹ thuật Tp Hồ Chí Minh ngày nay. Ở đây, sự phát triển của “trường vẽ Gia Định”đều có liên quan, tiếp sức của các trường nói trên. Kể từ khi thành lập, “Trường vẽ Gia Định” ngày càng phát triển. Nhưng sự phát triển ấy chủ yếu là do đội ngũ giảng viên có tâm huyết với nghệ thuật, cho nên năm 1917 trường vẽ Gia Định là trường Mỹ Thuật duy nhất được xếp vào loại “trường Trung học đệ nhất cấp” và được nhận là hội viên của “Hiệp hội Trung ương trang trí Mỹ thuật Paris”. Đây là cột mốc quan trọng vì là lần đầu tiên học sinh của trường được tiếp xúc với hội hoạ phương Tây. Trường bắt đầu đào tạo có hệ thống, có phương pháp khoa học, thay cho cách đào tạo truyền nghề. Những người có công làm việc đó là: ông L’Helgouache, ông Garnier, ông André Joyeux, ông Claude Lemaire, ông Lưu Đình Khải, ông Đỗ Đình Hiệp…

Năm 1940, trường vẽ Gia Định được đổi tên thành “Trường Mỹ nghệ thực hành Gia Định” (Ecole des Arts appliqués de Gia Định). Từ đây chương trình đào tạo của nhà trường dần dần được cải thiện, thêm môn trang trí tổng quát, luật viễn cận… Đặc biệt thêm môn học ký hoạ, nhờ thế mà trường đã đưa học sinh thâm nhập thực tế cuộc sống, phản ánh cuộc sống của nhân dân lao động trong những tác phẩm nghệ thuật.
Năm 1945 “Cách mạng Tháng 8” thành công, rồi “Toàn cuốc kháng chiến”, những nghệ sĩ tương lai không thể tách rời những sự kiện trọng đại của đất nước, nhiều học sinh của “Trường vẽ Gia Định” phải xếp bút nghiên để đi kháng chiến như: Huỳnh Công Nhãn, Hoàng Trầm… Thời gian này, trường cũng tạm ngưng hoạt động.
Năm 1954, sau khi đất nước bị chia cắt. Tháng 10 Chính quyền Sài Gòn đã cho thành lập trường Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn chuyên đào tạo về nghệ thuật tạo hình với chương trình học 3 năm, qua các chuyên khoa: Sơn dầu, Sơn mài, Lụa, Điêu khắc. Đây là nơi để tiếp tục nâng cao trình độ cho các học sinh, những người đã từng học ở ba trường Bình Dương, Biên Hòa và Gia Định.
Cái mốc lịch sử quan trọng về đào tạo mỹ thuật ở Sài Gòn thời kỳ này là chủ trương nâng cấp về đào tạo của 2 trường: Quốc gia Cao Đẳng Mỹ thuật Sài Gòn và Trung học Trang trí Mỹ thuật Gia Định (tiền thân là trường vẽ, trường Mỹ nghệ Gia Định).
Từ năm 1971, trường Trung học Trang trí Mỹ thuật Gia Định nâng thêm một cấp học nữa, trở thành hai cấp học: Cấp một học 4 năm, cấp hai học 3 năm. Tổng thời gian đào tạo là 7 năm. Và chính thức đổi tên trở thành Quốc gia Trang trí Mỹ thuật.
Riêng trường Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn cũng nâng thêm một cấp học thành hai cấp: Cấp một và cấp hai, biến tổng số năm học từ 3 năm trở thành 7 năm.
Năm 1975, sau khi được giải phóng, hai trường nói trên được nhập làm một. Ông Nguyễn Phước Sanh và ông Cổ Tấn Long Châu được phân công vào “Ban phụ trách trường”. Sau thời gian tiếp quản, ông Nguyễn Phước Sanh được cử làm hiệu trưởng đầu tiên của trường “Cao đẳng Mỹ Thuật TP.HCM”, sau đó là trường “Đại học Mỹ Thuật TP.HCM”.